Ολοκληρώθηκε με επιτυχία το συνέδριο για τα πενήντα χρόνια από την τουρκική εισβολή

• Την Κυριακή, 6 Οκτωβρίου 2024 ολοκληρώθηκε με σημαντική επιτυχία, στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, το τριήμερο διεθνές επιστημονικό συνέδριο με τίτλο «1974-2024: Πενήντα χρόνια από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο». Το συνέδριο συνδιοργάνωσαν το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου, η Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Λευκωσίας και το Κέντρο Μελετών Τάσσος Παπαδόπουλος. Στο πλαίσιό του έγιναν 14 συνεδρίες, δύο συζητήσεις στρογγυλής τράπεζας, τρεις κεντρικές ομιλίες και 57 επιστημονικές ανακοινώσεις. Συνολικά μετείχαν σε αυτό 76 σύνεδροι, ένας ιδιαίτερα υψηλός αριθμός για τα δεδομένα της ιστορικής έρευνας για τη συγκεκριμένη περίοδο και γενικότερα για τη νεότερη και σύγχρονη Ιστορία της Κύπρου, που κατατάσσει τη διεξαγωγή του συνεδρίου ανάμεσα στις κορυφαίες (και τις πιο ουσιαστικές) εκδηλώσεις του επετειακού έτους 2024.

  Την έναρξη του συνεδρίου κήρυξε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Χριστοδουλίδης, αφού προηγήθηκε χαιρετισμός του Πρύτανη του Πανεπιστημίου Κύπρου, Καθηγητή Τάσου Χριστοφίδη. Ξεχωριστό ενδιαφέρον είχαν οι τρεις κύριες ομιλίες του συνεδρίου. Ο Αλέξης Παπαχελάς σκιαγράφησε τον ρόλο του Δημήτρη Ιωαννίδη στην κυπριακή τραγωδία, ο Πολύβιος Γ. Πολυβίου μίλησε για τις αναμνήσεις του από τις δραματικές μέρες της Διάσκεψης της Γενεύης, τον Αύγουστο του 1974, και ο Ευάνθης Χατζηβασιλείου ανέλυσε τις στρατηγικές του Κυπριακού στις δεκαετίες του 1960 και του 1970.

  Οι δύο στρογγυλές τράπεζες του συνεδρίου ανέδειξαν άγνωστες και συγκλονιστικές πτυχές των συνεπειών του 1974. Στην πρώτη οι, Λήδα Κουρσουμπά, Ηλίας Γεωργιάδης, Συμεών Μάτσης και Κυριάκος Χριστοφή μίλησαν για τις εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες των πρώτων μηνών μετά την Εισβολή, τον τρόπο αντίδρασης της κρατικής μηχανής και του Ερυθρού Σταυρού και το τιτάνιο έργο που επιτελέστηκε στην αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στον κομβικό ρόλο της Στέλλας Σουλιώτη και του Γιώργου Ιακώβου. Στη δεύτερη στρογγυλή τράπεζα, η Άντρη Μάρκου Χριστοδουλίδου και η Ειρήνη Μάντολες, θυγατέρες αγνοουμένων, συζήτησαν για τα βιώματά τους με τη Μαργαρίτα Κουλουμή Χριστοφόρου, «ασυνόδευτη μαθήτρια» στην Ελλάδα το 1974-1975 και τον Βάσο Χρίστου, πρόεδρο του Συνδέσμου Αιχμαλώτων Πολέμου 1974.

  Παράλληλα, καταξιωμένοι επιστήμονες και νέοι ερευνητές και ερευνήτριες, από την Κύπρο, την Ελλάδα και άλλες χώρες της Ευρώπης παρουσίασαν ποικίλες πτυχές του πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής και των συνεπειών τους σε διάφορες διαστάσεις: Στρατιωτικές, διπλωματικές, κοινωνικές, ψυχολογικές, εσωτερικές και διεθνείς, εκπαιδευτικές, μνήμης και μνημειακών απεικονίσεων, δημοσιογραφικές αποτυπώσεις, αγνοούμενοι και εγκλήματα πολέμου, κ.ά. Η

  συμμετοχή με ανακοίνωση στο συνέδριο προέκυψε μετά από ανοικτή προκήρυξη ενδιαφέροντος, γεγονός που βοήθησε στη μεγαλύτερη συμμετοχή νέων ερευνητών.

  Η αθρόα προσέλευση του κοινού στις εργασίες του συνεδρίου και το υψηλό επίπεδο των ανακοινώσεων αποτελεί το πιο ελπιδοφόρο συμπέρασμα της τριήμερης επιστημονικής συνάντησης.

  Παρά τις δεδομένες δυσκολίες με τις αρχειακές ενότητες που παραμένουν απρόσιτες (και δυστυχώς οι πλείστες εξ αυτών είναι ελληνικές, στην Ελλάδα και στην Κύπρο), διαπιστώθηκε ότι η επιστημονική κοινότητα στρέφει το ενδιαφέρον της στα τραγικά γεγονότα του πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής, γεγονός που μακροπρόθεσμα αναμένεται να επηρεάσει θετικά τόσο τη βιβλιογραφία όσο και τη δημόσια συζήτηση για το 1974 και τη σύγχρονη ιστορία της Κύπρου.

  Οι συνδιοργανωτές του συνεδρίου, το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου, η Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Λευκωσίας και το Κέντρο Μελετών Τάσσος Παπαδόπουλος ευχαριστούν θερμά όσες και όσους συνέβαλαν με οποιονδήποτε τρόπο στην επιτυχή διεξαγωγή του συνεδρίου.